Sprawozdanie Przewodniczącego KZM prof. dr hab. Maksymiliana Dryi
Warszawa, 12.10.2010
Do Członków
Komisji Zastosowań Matematyki KM PAN
Wielce Szanowni Koledzy
Pragnę, jak w ubiegłym roku, złożyć krótkie sprawozdanie z posiedzenia KZM, które odbyło się w Zakopanem w dniu 7.09.2010 r. w czasie trwania XXXIX Konferencji Zastosowań Matematyki (KM PAN był jej współorganizatorem). Posiedzenie było otwarte, brali w niej również udział uczestnicy konferencji nie będący członkami KZM.
Głównym punktem programu posiedzenia była dyskusja:
- o rozwoju edukacji w zakresie zastosowań matematyki, w szczególności matematyki przemysłowej, na uczelniach polskich,
- o przyszłości nauk matematycznych w Polsce.
Przed dyskusją zaproszone odczyty na tematy wyżej wymienione wygłosili profesorowie W. Okrasiński i A. Jakubowski, członkowie naszej Komisji.
Profesor W. Okrasiński w swoim odczycie zatytułowanym Spojrzenie w Przyszłość: Matematyka i Przemysł przedstawił przede wszystkim informacje o europejskim raporcie przygotowywanym dla polityków w Brukseli w ramach projektu Forward Look: Mathematics and Industry (prof. Okrasiński bierze udział w opracowaniu tego raportu). Raport dotyczy edukacji w zakresie matematyki przemysłowej i po przyjęciu go przez Brukselę programy zawarte w tym raporcie będą obowiązywać w krajach UE (więcej o tym w załączonym do tego listu pliku .ppt).
Prof. A. Jakubowski w swoim odczycie O przyszłości nauk matematycznych w Polsce najpierw podzielił się swoimi krytycznymi spostrzeżeniami o stanie matematyki w Polsce, o postrzeganiu matematyki przez społeczeństwo, w szczególności przez środowiska naukowe. Następnie przedstawił propozycje zmian, które mogłyby przyczynić się do rozwoju matematyki i zastosowań matematyki w Polsce (więcej o tym w załączonym do tego listu pliku .pdf).
Po odczytach odbyła się ożywiona dyskusja dotycząca różnych aspektów spraw poruszonych w odczytach i sytuacji zastosowań matematyki w Polsce. Do głównych punktów dyskusji zaliczyłbym:
- Ocena osiągnięć w wykorzystaniu matematyki w przemyśle, w przeszłości i obecnie. W przeszłości odnotowano szereg istotnych zastosowań matematyki w różnych dziedzinach gospodarki i nauki, między innymi w górnictwie, chemii, medycynie i innych działach. Na te cele w przeszłości w przemyśle były wydzielone administracyjnie środki finansowe. Obecnie na ogół przemysł w Polsce nie jest zainteresowany zastosowaniami matematyki w swoich branżach, nie ma też na to środków finansowych. Zastosowania matematyki sprowadzają się do pojedynczych przypadków.
- Za stan obecnych zastosowań matematyki w przemyśle odpowiadają również sami matematycy. Nawiązanie kontaktów z ludźmi z przemysłu wymaga od matematyków wiedzy interdyscyplinarnej, w szczególności w zakresie modelowania matematycznego. Zdobywanie tej wiedzy utrudnia też obecny model "robienia" kariery akademickiej. Trudniej jest uzyskać doktorat czy obronić habilitację na Wydziałach Matematyki z tematów związanych z zastosowaniami matematyki.
- Dojrzewa sytuacja do uruchomienia kierunków studiów z matematyki stosowanej, w szczególności z matematyki przemysłowej (obecnie mamy tylko specjalizacje). Powinno się promować badania z zastosowań matematyki i poszerzać możliwości w uzyskaniu stopni doktora i doktora habilitowanego z tematów związanych z zastosowaniami matematyki w nauce i przemyśle.
Na zakończenie posiedzenia prof. A. Jakubowski był poproszony o informacje o pracach dotyczących parametryzacji i kategoryzacji jednostek matematycznych na uczelniach i w PAN. Prace te były prowadzone w MNiSzW przez powołane zespoły (prof. A. Jakubowski jest członkiem zespołu, który zajmował się matematyką).
Serdecznie pozdrawiam
Maksymilian Dryja