(Picture by Ufuk Murat Celeb)
OKOLO 100 RZECZY KTORE WYWARLY NA
MNIE NAJWIEKSZE WRAZENIE
(about 100 things which
impressed me most - in Polish)
(To nie jest moj pomysl. Iles
lat temu widzialem taka liste Daniela Mroza w "Przekroju".
Kolejnosc hasel jest najzupelniej przypadkowa, pisze tu tylko o
sztuce i przyrodzie).
Kaplica w Ronchamp (wg
projektu Le Corbusiera),
Ogrody Kioto,
Cala muzyka organowa J.S. Bacha,
Pasje (glownie Mateuszowa)
i kantaty Bacha (w wykonaniu: Nikolaus Harnoncourt
i Concentus Musicus Wien, oraz Bach Collegium Japan pod Masaaki
Suzuki),
Msza h-moll Bacha w wykonaniu Orkiestry 18. wieku pod
Bruggenem,
Motety Mendelssohna w wykonaniu Bach Colegium Japan pod Masaaki
Suzuki
(Kaplica Zenskiego Uniwersytetu w Kobe, 25.10. 2008) z
Masaaki Suzuki
(Kobe,
25.10.2008)
Obrazy i rysunki Paula Klee,
Bossa Nova: Tom
Jobim, Vincius de Moraes, Joao Gilberto
Elis Regina wykonujaca
piesni Bossa Novy, zwlaszcza "Aquas de Marco",
Alhambra i Ogrody Generalife w Grenadzie,
Muzyka gitarowa w wykonaniu A. Segovii,
Powiesc "Idiota" Dostojewskiego,
Filmy Kurosawy, a
zwlaszcza "Pietno smierci", "Pijany aniol", "Rashomon",
"Rudobrody", "Siedmiu samurajow", "Tron we krwi" i "Sobowtor",
Fimy Wajdy: "Popiol i
diament", "Ziemia obiecana", "Danton", "Czlowiek
z marmuru",
Mazurki Chopina w nagraniu A. Rubinsteina,
V. Ashkenazy grajacy
Berceuse Chopina,
K. Zimerman i Polska
Orkiestra Festiwalowa w Koncertach fortepianowych Chopina,
Maria-Joao Pires grajaca Koncert fortepianowy
a-moll Schumanna (pod Abbado)
oraz d-moll Mozarta (pod Bruggenem),
Orkiestra XVIII wieku pod
Bruggenem w czasie jej wszystkich wystepow
w Warszawie w latach 2005-2013,
Frans Bruggen (1934-2014),
tworca i dyrygent Orkiestry XVIII wieku; odmienil polskie
zycie muzyczne. W roku 2007, w czasie ChijE nie mogl sie
odbyc koncert jego orkiestry
z pianista, ktory zachorowal. Koncert ten odbyl sie pozniej:
11.11.2007. Poniewaz jest
to Dzien Niepodleglosci, Bruggen rozpoczal koncert Mazurkiem
Dabrowskiego, odegranym
przez Orkiestre XVIII wieku, oczywiscie na instrumentach z
epoki. Nigdy nie slyszalem
lepszego wykonania.
Koncert Choru Politechniki
Szczecinskiej w Strasbourgu (grudzien 1983),
Malarstwo Vermeera w
Rijksmuseum w Amsterdamie,
Malarstwo van Gogha w
innym muzeum w Amsterdamie,
Linoryty Gielniaka a
zwlaszcza "Improwizacje dla Grazynki",
Film "Czerwony"
Kieslowskiego,
Odcien swiatla slonecznego
za kregiem polarnym na polnocy Norwegii,
Schody projektu Michala Aniola do Biblioteki San Lorenzo w
Florencji,
Nowa Zakrystia z grobami
Medyceuszow tamze,
Kabaret Starszych Panow,
Praha (prah=próg): Hradczany, most Karola,
dzielnica zydowska, stary
cmentarz zydowski, Mala Strana - ideal miasta,
Synagogi praskiego
Josefowa,
Powiesc J. Haszka
"Przygody dobrego wojaka Szwejka",
Filmy M. Formana z okresu
czeskiego, a zwlaszcza "Pali sie moja panno"
i "Czarny Piotrus",
Film Menzla "Pociagi pod specjalnym nadzorem", takze "Podstrzyzyny" i
Film J. Morgensterna "Do widzenia, do jutra",
Film L. Andersona
"Szczesliwy czlowiek" z piosenkami A. Price'a i zdjeciami
M. Ondricka,
Stare miasto w
Jerozolimie,
Wnetrze Katedry w
Mediolanie,
Wnetrze zespolu
koscielnego w Akwizgranie,
Las pelen motyli (300 km
na zachod od Mexico City),
Obrazy Turnera w Galerii
Tate w Londynie,
Malarstwo Cezanne'a,
Wydmy i fatamorgana Sahary
niedaleko Touggourt (lipiec 1974),
Das Wohltemperierte Klavier J.S. Bacha w nagraniu S.
Richtera,
S. Richter w Rach 2,
Kunst der Fuge J.S. Bacha
w nagraniu G. Sokolova,
Wariacje Goldbergowskie J.S. Bacha w nagraniu G. Goulda,
E. Gilels grajacy
Rachmaninowa, Skriabina, Chopina,
Ivo Pogorelic w Marszu
Zalobnym Chopina (W-wa, Konkurs Chopinowski 1980),
Nokturny Chopina w
interpretacji Samsona Francois,
Obrazy Velazqueza w Prado
w Madrycie,
Piosenki "The Beatles", a
zwlaszcza "Let it be",
Piosenki Skaldow, a
zwlaszcza "Cala jestes w skowronkach",
Andrzeja Zielinskiego
muzyka Skaldow,
Teksty piosenek Skaldow
autorstwa Leszka A. Moczulskiego,
Teksty piosenek Agnieszki
Osieckiej (nie wiem, ktora wyroznic),
Piesni Bulata Okudzawy,
Piesni Brassensa,
K. Bathle spiewajaca Agnus Dei w Mszy Koronacyjnej Mozarta pod Karajanem,
"Promethidion" C.K.
Norwida,
"Mysli Nieuczesane" S.J.
Leca,
Aforyzmy W. Churchilla, O.
Wilde'a i Marie von Ebner-Eschenbach,
"Przekroj", ale ten
pod redakcja Eilego,
Recital J. Kofty na zamku
w Olsztynie (pod koniec lat 70-tych),
Karoserie samochodow
projektowanych przez Pininfarine,
Film "8 i 1/2" Felliniego,
Grafiki Durera,
Film Hasa "Rekopis
znaleziony w Saragossie",
Filmy Bergmana: "Tam gdzie
rosna poziomki" i "Siodma pieczec",
Ksiazka "Dziennik
irlandzki" H. B"olla,
"Bema pamieci rapsod
zalobny" Norwida w wykonaniu Cz. Niemena,
Malarstwo Izaaka Levitana,
Ksiazka "Imie Rozy" U.
Eco,
Puszcza Augustowska nad rzeka Blizna,
Drewniany kosciolek w
Debnie na Podhalu,
Uwertura do "Don
Giovanni'ego" Mozarta,
Sonaty Scarlatti'ego w
nagraniu Horowitza,
Pastele Wyspianskiego,
Plac Kapitolu w Rzymie,
Filmy A. Tarkowskiego, a
zwlaszcza: "Andriej Rublow", "Zwierciadlo"
i "Nostalgia",
Szkice architektoniczne S.
Noakowskiego,
Muzyka J. Coltrane'a
"My favorite things",
Obraz Mehoffera "Majowe
slonce" w MN w W-wie,
Gabinet Ibsena w muzeum w
Oslo,
Dziedziniec Colegium Maius UJ w Krakowie
Muzyka Krzysztofa Komedy,
przede wszystkim "Astigmatic" oraz ballady na fortepian,
a zwlaszcza "Moja ballada",
Art Tatum grajacy "Elegy",
Bluesowe etiudy
fortepianowe Oscara Petersona,
Kwartet wokalny "The Manhattan Transfer",
Architektura O. Niemeyer'a
w Brasilii,
Ravel: Bolero i Pawana,
Muzyka Milesa Davisa "Kind
of Blue",
Bill Evans na fortepianie
w "Kind of Blue" oraz w "My foolish heart", "Who can
I turn to ?",
Komedia Billy Wildera "Pol
zartem, pol serio",
Portrety Rembrandta w
Amsterdamie (czerwiec 2006),
Turecki pianista Fazil Say
grajacy sonaty i wariacje Mozarta oraz sonaty Haydna,
Wirujacy derwisze w
Konyi-Turcja (grudzien 2006),
Poematy Mevlany Rumiego,
Wieczorna modlitwa przy
pomocy bebnow w swiatyni Hindu w Colaba,
Mumbai (luty 2007),
Recital G. Sokolova w FN
(27.05.2007),
Ivo Pogorelich grajacy 24
Preludia Chopina op. 28,
Swiatynia Wisznu w Kumbakonam,
do
której uczeszczal Ramanujan (marzec 2009),
T. N. Krishnan grajacy na
skrzypcach muzyke karnatyczna w Madrasie (grudzien 2009),
U. Srinivas grajacy na
mandolinie muzyke karnatyczna w Madrasie (grudzien 2009),
N.Tsujii wykonujacy pasaz
w finale Koncertu No.2 Rachmaninowa (Van Cliburn,
2009).
Recital fortepianowy Pawla
Wakarecego na zamku w Korniku (7.07.2010),
Ogrod Zen Ryoan-ji w
Kioto,
Ogrody Shigemori Mirei w
Japonii,
Mszany Ogrod Saiho-ji w
Kioto,
Wodny ogrod Murin-an w
Kioto,
Herbaciane ogrody w Kioto:
Omote Senke i Mushanokoji Senke (marzec 2011),
Brama wewnetrzna w
ogrodzie
Mushanokoji Senke w Kioto,
Grabienie grysu w
Zuiho-in Temple w Kioto,
Chram Kagusa 15.000 latarn w Nara,
Stambul - miasto i ksiazka O. Pamuka o takim tytule,
Meczet Sulejmana Wspanialego w Stambule,
Meczet Semsi Ahmeda Paszy w Uskudar, Stambul,
Volodos w Sonacie h-moll Liszta i w
Intermezzo op.117 nr2 b-moll Brahmsa w FN, 29.11. 2011,
Olga Pasiecznik spiewajaca "Piesni Kurpiowskie" Szymanowskiego,
Marie-Claire Alain grajaca na organach kompozycje Francka,
Dubois, Gigout, J. Alaina, no i Bacha,
Styl zakopiański, styl witkiewiczowski,
Astor Piazzola, jego bandeon i tango,
Narracja improwizacji fortepianowych Makoto Ozone,
Grigory Sokolov w: J-Ph. Rameau: Suite in re, oraz
3 Intermezzach J. Brahmsa op.117 (FN, 24.03.2012),
Ogrody Herrenhauser w Hanowerze,
Ksiazka Sabine Frank: "Mein Garten ist mein Herz",
Dumont-Verlag, 2011,
Mlodziezowa Orkiestra Deta OSP Kaski w FN 28.06.2013, zwlaszcza
w "Marszu pulkownika Bogey'a" K.J. Alforda
oraz "Over the rainbow" H. Arlena,
Grigory Sokolov w: "Vier Impromptus" op. 90 D
899 i "Drei Klavierstucke" D 946 Schuberta
oraz
Sonacie B-dur op. 106 "Hammerklavier" Beethovena
+ bisy z Rameau (FN, 12.05.2013),
Sławomir Mrożek: rysunki, opowiadania i "Tango",
Krystian Zimerman w "Koncercie fortepianowym" Witolda
Lutoslawskiego (FN, 22.09.2013),
Pianistyka jazzowa Mieczyslawa Kosza,
Druga plyta Pawla Wakarecego "Chopin, Zarebski, Paderewski" (CD
Accord 2013),
Recital fortepianowy Fazila Say'a w FN, 17.04.2014, a zwlaszcza
"Kumru Ballad",
Daniil Trifonov w "Images" Debussy'ego oraz "Etiudach
symfonicznych" Schumanna (FN, 7.05.2014),
Cesarski Ogrod Sento w Kioto,
Chashitsu Yushin tei w Ogrodzie Sento w Kioto,
Wnetrze chashitsu Shinju an w Kioto,
Ulica Teramachi w Kioto (odcinek miedzy Ogrodami Cesarskimi i
Ratuszem, pazdziernik 2014),
Krajobrazowy Ogrod Korakuen w Okayamie,
Interpretacje Rameau w wykonaniu Orkiestry XVIII wieku pod
Bruggenem,
Sonata h-moll op. 58 Chopina w wykonaniu Grigorya
Sokolova w FN, 16.11.2014,
3 Tance Argentynskie op.2 Alberto Ginastery w wykonaniu Marthy
Argerich,
Ogrod Nezu Muzeum w Tokio - bodaj najwiekszy herbaciany ogrod
na swiecie (marzec 2015),
Ksiązka "The art of the Japanese Print" , Frederick Harris,
Tuttle Publishing 2010,
Ogrod botaniczny (Jardim Botanico) w Rio de Janeiro,
"Carioca da Gema" w Rio i gitarzysta grajacy tamze bossa novy
(29.05.2015),
Wiersze Adama Zagajewskiego,
Kenzo Tange: Narodowe Gimnazjum Yoyogi w Tokio,
Rosinha de Valenca: gitara akustyczna i Bossa Nova,
Drzeworyty i rysunki Katsushika
Hokusai,
Pianistyka Kate Liu na 17.
Konkursie Chopinowskim,
Mazurki Chopina w wykonaniu
Krzysztofa Ksiazka na 17. Konkursie Chopinowskim,
Wielka Sala Moskiewskiego
Konserwatorium: Symfonie Rachmaninowa I i Prokofiewa V
Wielka Orkiestra Symfoniczna im. Czajkowskiego pod W.
Platonowem (18.11.2015),
Portrety Serova w Galerii
Tretiakowskiej w Moskwie, a zwlaszcza "Dziewczyna z
brzoskwiniami" (21.11.2015),
Recital Grigory'a Sokolova w
FN (6.12.2015): Schubert: Sonata a-moll, Six moments musicaux;
Chopin 2 Nokturny op.32, Sonata b-moll op. 32; 6 albo 7 encore
(glownie Chopin, ale takze Debussy),
Polskie koledy (a
zwlaszcza "Bracia, patrzcie jeno") w wykonaniu Choru FN pod
Wojnarowskim (20.12.2015),
Kilka Gospels Karen Edwards w
FN 22.12.2015,
7 widokow Krakowa, recital
Grzegorza Turnaua w FN 5.02.2016,
Kaizoji Temple i jej ogrod w
Kamakura (kwiecien 2016),
Tsukubai i latarnia w przy
chashitsu Kobuntei w Shoren-in w Kioto (kwiecien 2016),
Swiatynie i ogrody Juko-in,
Shinnyodo-do, Shoren-in, Honen-in i Kennin-ji w Kioto
(kwiecien 2016),
Ogrod herbaciany wokol
chashitsu w Korin-in w Kioto (kwiecien 2016),
Wodny ogrod Koko-en w Himeji
(kwiecien 2016),
Niewidomy nauczyciel z filmu
"Imagine" w rezyserii A. Jakimowskiego,
Spokoj ducha bohaterki filmu
"Ida" w rezyserii P. Pawlikowskiego,
Grigory Sokolov
w 3 Sonatach Mozarta, Arabesce i Fantazji Schumanna
oraz Schubercie i Chopinie na bis (FN 27.11.2016),
Amsterdamska Orkiestra Barokowa i Chor pod T.
Koopmanem w 2 swieckich kantatach Bacha (cha, cha) (FN
22.01.2017),
Filmy animowane Hayao Miyazaki (np. "Zrywa się wiatr"),
Przesłanie Pana Cogito - Zbigniew Herbert,
Katedra w Mesynie (maj 2017), bardzo dluga,
Mozaiki na podlodze w Katedrze w Sienie (czerwiec 2017),
Orkiestra 18. wieku w W-wie: sierpien 2017, Chopin i jego
Europa,
Grafiki i akwarele Marii Ksyk (1940-2018),
Houston Symphony i Hillary Hahn w FN 14.03.2018: Leonard
Bernstein i Dymitr Szostakowicz,
Muzeum Katedry we Florencji, a zwlaszcza studia kopuly
Bruneleschiego (czerwiec 2018),
Panorama widokowa z dachu Katedry w Szczecinie (pazdziernik
2018),
Lazurowa zatoka w Cargese, Korsyka (maj 2019),
Dwa duze plotna Caravaggio w Muzeum Regionalnym w Mesynie
(lipiec 2019),
Joao Gilberto (1931-2019): o ile to kompozycje Jobima stanowia
trzon Bossa Novy, o tyle to Joao Gilberto
swymi wykonaniami: gitara i spiew, rozpropagowal je szeroko,
Roberta Flack:"Most nad wzburzoną wodą" - kompozycja Simona i Garfunkela,
Filmy
i spektakle w rezyserii Jerzego Gruzy (1932-2020), a zwlaszcza
Molierowski
"Mieszczanin szlachcicem" z B. Kobiela w roli glownej,
Cztery magiczne miasta: Toruń, Kioto, Rio de Janeiro,
Mesyna,
Louis Armstrong: urodzil sie biednym, umarl bogatym, w zyciu
nie skrzywdzil nikogo,
Ennio Morricone (1928-2020): oboj Gabriela z filmu "Misja",
"Cinema Paradiso", "Chi Mai".
(08.07.2020)