Instytut Matematyczny Polskiej Akademii Nauk jest ośrodkiem naukowym założonym przez Rząd 20 listopada 1948r. jako Państwowy Instytut Matematyczny. Zgodnie z projektem opracowanym w 1945 r. przez profesorów K. Borsuka, B. Knastra i K. Kuratowskiego, Instytut Matematyczny został podzielony na zakłady poświęcone poszczególnym dziedzinom matematyki. Od samego początku w Instytucie zaczęła działać redakcja naukowa, której zadaniem była koordynacja publikacji matematycznych w Polsce. W tym samym czasie założono Centralną Bibliotekę Matematyczną.
Większość wybitnych polskich matematyków pracowało w Instytucie w trakcie swojej kariery naukowej. Wielu z nich zajmowało stanowiska kierowników ośrodków i zakładów - m. in. Karol Borsuk, Stanisław Gołąb, Kazimierz Kuratowski, Franciszek Leja, Edward Marczewski, Stanisław Mazur, Andrzej Mostowski, Władysław Orlicz, Witold Pogorzelski, Wacław Sierpiński, Hugo Steinhaus i Tadeusz Ważewski.
Instytut jest instytucją ogólnopolską. Główny ośrodek jest zlokalizowany w stolicy, ale działają również ośrodki poza Warszawą: w Krakowie, Gdańsku, Katowicach, Poznaniu, Toruniu i Wrocławiu.
W 1952 r. Państwowy Instytut Matematyczny został włączony do Polskiej Akademii Nauk i od tego czasu funkcjonuje pod obecną nazwą.
W 1972 r. założono Międzynarodowe Centrum Stefana Banacha. Centrum organizuje warsztaty i konferencje z udziałem zarówno młodych matematyków, jak i zagranicznych specjalistów. Działalność Centrum Banacha okazała się niezmiernie ważna dla międzynarodowej współpracy matematyków. Od niedawna część spotkań w Centrum Banacha odbywa się w nowo założonym Centrum Konferencyjnym w Będlewie koło Poznania. Centrum Konferencyjne ciągle się rozwija i umożliwia naukowcom organizowanie zjazdów i spotkań w przyjaznej atmosferze.
Dyrektorzy Instytutu i Przewodniczący Rady Naukowej
Przy PIM w latach 1948-1952 powołano Radę Instytutu, której Prezesem został Prof. Wacław Sierpiński, ktory był także I Przewodniczącym Rady Naukowej IMPAN w latach 1952-1967, a w latach 1968-1969 był jej Honorowym Przewodniczącym. Potem przewodniczyli Radzie Naukowej IMPAN kolejno profesorowie:
-
Kazimierz Kuratowski (1968-1980),
-
Karol Borsuk (Honorowy Przewodniczący w latach 1980-1982),
-
Zbigniew Ciesielski (1980-1989),
-
Czesław Olech (1990-2007),
-
Andrzej Schinzel (2007-2018),
-
Feliks Przytycki (2019- ).
Kolejnymi Dyrektorami Instytutu byli profesorowie:
-
Kazimierz Kuratowski (1948-1967),
-
Roman Sikorski (1968-1969),
-
Jerzy Maria Łoś (1970, p.o. Dyrektora),
-
Czeslaw Olech (1970-1985),
-
Bogdan Bojarski (1985-2002),
-
Stanisław Janeczko (2002-2010),
-
Feliks Przytycki (2010-2018),
-
Łukasz Stettner (2018-2022),
-
Karol Palka (2022- ).
Dyrektor Instytutu powierza kierownictwo Międzynarodowego Centrum im. Stefana Banacha od momentu jego utworzenia jednemu ze swoich zastępców. I tak, Centrum Banacha kierowali w latach:
-
Czesław Olech (1972-1992), w latach 1972 - 1985 jako Dyrektor IM PAN,
-
Bronisław Jakubczyk (1992-1997),
-
Roman Dwilewicz (1998-2000),
-
Łukasz Stettner (2000-2005),
-
Janusz Grabowski, wyjątkowo jako sekretarz (2006-2009),
-
Stanisław Janeczko (2010-2013),
-
Stanisław Janeczko i Adam Skalski (2014-2017),
-
Adam Skalski (2018- ).