Powstanie i 50-letnia historia Centrum Banacha
Centrum Banacha zostało utworzone 13 stycznia 1972 roku na podstawie porozumienia podpisanego w Warszawie przez Akademie Nauk z Bułgarii, Czechosłowacji, NRD, Węgier, Polski, Rumunii i ZSRR. Z czasem umowa została rozszerzona o kolejne kraje: Wietnam (1979), Kubę (1984) i Koreę Północną (1986).
Od początku swojego istnienia Centrum Banacha działa w ramach Instytutu Matematycznego Polskiej Akademii Nauk (IM PAN), funkcjonując pod nadzorem Dyrektora Instytutu oraz Międzynarodowej Rady Naukowej. Głównym celem Centrum było zawsze wspieranie i rozwijanie międzynarodowej współpracy w dziedzinie matematyki, ze szczególnym uwzględnieniem łączenia naukowców ze Wschodu i Zachodu. W latach 70. i 80., wraz z intensyfikacją kontaktów między obiema stronami, Polska stała się naturalnym miejscem spotkań dzięki swojemu położeniu geograficznemu oraz bogatym tradycjom kulturowym i matematycznym.
Przywództwo i kluczowe wydarzenia
- 1972–1992: Pod kierownictwem prof. Czesława Olecha Centrum Banacha zdobyło międzynarodowe uznanie jako ośrodek współpracy matematycznej, goszcząc matematyków z całego świata.
- 1993–2002: Prof. Bogdan Bojarski objął stanowisko dyrektora po rozwiązaniu pierwotnego porozumienia między Akademiami Nauk (1993). Rozpoczęła się nowa era współpracy, szczególnie z Europejskim Towarzystwem Matematycznym (EMS). Wprowadzono nowe formy działalności, takie jak skondensowane warsztaty, sympozja i spotkania interdyscyplinarne, a także semestry tematyczne.
- 2002–2010: Prof. Stanisław Janeczko, były dyrektor IM PAN, został dyrektorem Centrum Banacha. W 2006 roku mianował prof. Janusza Grabowskiego sekretarzem naukowym, który pełnił tę funkcję do końca kadencji Janeczki.
- 2010–2015: Prof. Feliks Przytycki objął stanowisko dyrektora IM PAN i jednocześnie Centrum Banacha, a prof. Janeczko został przewodniczącym Centrum Banacha.
Zarządzanie i ewolucja
W latach 1972–1993 Rada Naukowa Centrum Banacha składała się z dwóch przedstawicieli każdej Akademii Nauk, będącej sygnatariuszem umowy, oraz dyrektora Centrum, który odpowiadał za program naukowy. Po 1993 roku Rada została rozszerzona o przedstawicieli EMS, krajów założycielskich oraz czterech przedstawicieli Polski.
Od jesieni 2015 roku Centrum Banacha pozostaje pod formalnym nadzorem prof. Adama Skalskiego, zastępcy dyrektora IM PAN ds. naukowych.
50 lat doskonałości
W 2022 roku Centrum Banacha obchodziło 50-lecie istnienia, podkreślając pół wieku globalnej współpracy i rozwoju badań matematycznych.
Kliknij tutaj, aby uzyskać informacje o Radzie Naukowej na lata 2022–2025.
Byli przewodniczący Rady Naukowej (1972–2005)
- Lubomir Iliev (Bułgaria) – 1972–1976
- Ákos Császár (Węgry) – 1977–1980
- Klaus Matthes (NRD) – 1981–1982
- Kazimierz Urbanik (Polska) – 1983–1986
- Romulus Cristescu (Rumunia) – 1987–1989
- Sergeĭ M. Nikol'skiĭ (ZSRR) – 1990–1992
- Friedrich Hirzebruch (Niemcy) – 1993–2001
- Rolf Jeltsch (Szwajcaria) – 2002–2005
- Ari Laptev (Szwecja) – 2006–2013
- Pavel Exner (Czechy) – 2014–2021
Rada Naukowa w latach 2018–2021:
- Dyrektor naukowy IM PAN odpowiedzialny za Centrum Banacha – prof. Adam Skalski
- Przewodniczący Rady Naukowej – prof. Pavel Exner (Czechy)
- Prof. Alexey Davydov (Rosja)
- Prof. Alice Fialowski (Węgry)
- Prof. Gert-Martin Greuel (Niemcy)
- Prof. Grzegorz Karch (Polska)
- Prof. Sławomir Kołodziej (Polska)
- Prof. Sjoerd Verduyn Lunel (Holandia)
- Prof. Domokos Szász (Węgry)
- Prof. Henryk Woźniakowski (Polska)
Rada Naukowa w latach 2014–2017:
- Przewodniczący Centrum Banacha – prof. Stanisław Janeczko
- Prof. Zbigniew Błocki (Polska)
- Prof. Pavel Exner (Czechy)
- Prof. Alice Fialowski (Węgry)
- Prof. Grzegorz Karch (Polska)
- Prof. Sjoerd Verduyn Lunel (Holandia)
- Prof. Olga Rossi (Czechy)
- Prof. Domokos Szász (Węgry)
- Prof. Dmitry Treschev (Rosja)
- Prof. Jouko Väänänen (Finlandia)
- Prof. Henryk Woźniakowski (Polska)
Rada Naukowa w latach 2010–2013:
- Dyrektor naukowy IM PAN – prof. Stanisław Janeczko
- Prof. Grzegorz Banaszak (Polska)
- Prof. Zbigniew Błocki (Polska)
- Przewodniczący – prof. Ari Laptev (Szwecja)
- Prof. Péter Pál Pálfy (Węgry)
- Prof. Olga Rossi (Czechy)
- Prof. Marta Sanz Solé (Hiszpania)
- Prof. Dmitry Treschev (Rosja)
- Prof. Jouko Väänänen (Finlandia)
- Prof. Przemysław Wojtaszczyk (Polska)
Rada Naukowa w latach 2006–2009:
- Prof. Piotr Biler (Polska)
- Prof. Olga Gil-Medrano (Hiszpania)
- Prof. Janusz Grabowski (Polska)
- Prof. Sabir Gusein-Zade (Rosja)
- Prof. Jerzy Kaczorowski (Polska)
- Przewodniczący – prof. Ari Laptev (Szwecja)
- Prof. Péter Pál Pálfy (Węgry)
- Prof. Carlo Sbordone (Włochy)
- Prof. Vladimir Souček (Czechy)
- Prof. Przemysław Wojtaszczyk (Polska)
Rada Naukowa w latach 2002–2005:
- Prof. Piotr Biler (Polska)
- Prof. Andreĭ Bolibrukh (Rosja, zmarł w 2004 r.)
- Prof. Sabir Gusein-Zade (Rosja, od 2004 r.)
- Prof. Stefan Jackowski (Polska)
- Przewodniczący – prof. Rolf Jeltsch (Szwajcaria)
- Prof. Jerzy Kaczorowski (Polska)
- Prof. Olli Martio (Finlandia, 2001–2004)
- Prof. Marta Sanz Solé (Hiszpania)
- Prof. Carlo Sbordone (Włochy, od 2005 r.)
- Prof. Jan Slovák (Czechy)
- Prof. Verá T. Sós (Węgry)
- Prof. Łukasz Stettner (Polska)
Rada Naukowa w latach 1998–2001:
- Przewodniczący – prof. Friedrich Hirzebruch (Niemcy)
- Prof. Andreĭ Bolibrukh (Rosja)
- Prof. Pavol Brunovský (Słowacja)
- Prof. Roman Dwilewicz (Polska)
- Prof. Bronisław Jakubczyk (Polska)
- Prof. Tadeusz Januszkiewicz (Polska)
- Prof. Gyula O. H. Katona (Węgry)
- Prof. Marta Sanz Solé (Hiszpania)
- Prof. Olli Martio (Finlandia, od 2001 r.)
Rada Naukowa w latach 1993-1997:
- Friedrich Hirzebruch (Bonn) — Przewodniczący
- Eva Bayer-Fluckiger (Besançon)
- Pavol Brunovský (Bratysława)
- Ludvig D. Faddeev (Petersburg)
- Andrzej Hulanicki (Wrocław)
- Bronisław Jakubczyk (Warszawa) — Dyrektor Naukowy Instytutu
- Stanisław Janeczko (Warszawa)
- Gyula O. H. Katona (Budapeszt)
- Aatos Lahtinen (Helsinki)
- Bogdan Ziemian (Warszawa) — Sekretarz
Członkowie Rady Naukowej w latach 1972-1992:
- Bułgaria: R. Denchev, B. Dymitrov, M. Gavrilov, L. G. Iliev, P. Kenderov, A. N. Mateev, G. Skordev
- Kuba: L. Alvarez, G. Lopez, I. R. Shulcloper
- Czechosłowacja: A. Kufner, L. Mišik, J. Novák, A. Pázman, S. Schwabik
- NRD: F. Kuhnert, K. Matthes
- Węgry: M. Arató, Á. Császár, E. T. Szmidt
- Korea Północna: Ho Gon
- Polska: Z. Ciesielski, C. Olech, W. Orlicz, K. Urbanik
- Rumunia: D. Burghelea, R. Cristescu, G. C. Moisil, T. Postelnicu, E. Radu
- ZSRR: S. M. Nikol'skiĭ, S. V. Yablonskiĭ
- Wietnam: Phan Dinh Dieu, Hoang Tuy, Pham Huu Sach